نوع دیگری ترموستاها از نوع جداری یا پمپی می باشند که برای راه اندازی پمپهای سیرکوله و پمپ برگشت آب گرم مصرفی میباشد. با بازدید هایی که این کارشناس از چندین محل به عمل آورده ام ملاحظه کرده ام که محل نصب اکثر این نوع ترموستاها بطور مناسب انتخاب نشده است. در بعضی موارد به علت انتخاب محل نصب نامناسب، کارکرد کل سیستم با اشکالاتی مواجه بوده است.

در اینجا برای تعیین موقعیت مناسب برای نصب ترموستات‌ها، ابتدا محلهای رایج برای نصب ترموستات عنوان گردیده و سپس مشکلات موجود و راه حلهای پیشنهادی ارائه شده است. محل رایج برای نصب ترموستات پمپ سیرکوله اکثراً بر روی یکی از لوله های کلکتور برگشت میباشد.

این محل معمولاً توسط استاد کار نصب تجهیزات موتورخانه انتخاب میگیرد که اکثراً بر روی مسیری که بیشترین مشکل سیفونی دارد انتخاب میگردد.

در بعضی موارد که موتورخانه همکف با یکی از واحدهای مسکونی قرار دارد و لوله کشی شوفاژ آن واحد بصورت سیفونی اجرا شده باشد چنانچه مخزن تامین آب گرم مصرفی، بصورت سیفونی نباشد، الزاماً ترموستات پمپ سیرکوله در مسیر لوله برگشت واحد مذکور نصب میگردد.

در این مورد چنانچه مخزن آب گرم مصرفی از نوع دوجداره یا مبدل حرارتی ایستاده و رو زمینی بوده باشد و در موتورخانه به ناچار در وضعیت سیفونی نصب شده باشد الزاماً ترموستات پمپ سیرکوله بر روی لوله برگشت آن مسیر در کلکتور نصب میگردد. اولین موردی که در این خصوص برایم گزارش شد مشکل در عدم تامین آب گرم مصرفی یک واحد آپارتمانی بود.

این آپارتمان در پاییز سال 1381 به بهره برداری رسیده بود و که در اواخر اردیبهشت ماه سال 1382 تامین آب گرم مصرفی واحدها با مشکل مواجه شده بود. برای بررسی مشکل به محل موتورخانه مراجعه نمودم.

در حضور کارفرما از استادکار نصاب موتورخانه که از روز قبل در موتورخانه برای حل مشکل تلاش میکرد نظرش را در خصوص مشکل جویا شدم. او به این نتیجه رسیده بود که لوله های آب گرم مخزن (از نوع مبدل ایستاده زمینی) دچار رسوب گرفتگی شده و راه حل پیشنهادی او رسوب زدایی بود. با توجه به اینکه چند ماه از راه اندازی تاسیسات نگذشته بود امکان ایجاد رسوب بعید به نظر میرسید. اینجانب با بررسی فرآیند، در نهایت به این نتیجه رسیدم که ترموستات پمپ سیرکوله که روی کلکتور برگشت نصب شده بود به علت داغ شدن محیط موتورخانه در صدور فرمان روشن و خاموشی به الکتروپمپ دچار خطا میگردد. لذا با مطالعه مسیر لوله برگشت، ترموستات را جابجا کرده و در محلی که حرارت کمتری داشت نصب گردیده و مشکل برطرف گردید. این مورد را در چند جای دیگر ملاحظه نمودم و در هر مورد با تغییر جای ترموستات مشکل رفتار غیرطبیعی ترموستات برطرف گردیده است.

اگر لوله برگشت آب گرم سیستم شوفاژ از مخزن تامین آب گرم مصرفی در حالت سیفونی باشد، ترموستات پمپ سیرکوله در مدار آن نصب می‌گردد. در این مورد اگر بتوان ترموستات را در قسمت پایین مخزن نصب کرد، عملکرد سیستم برای تامین آب گرم مصرفی بهتر خواهد شد.

در مواردی که این کار عملی نیست ترموستات در لوله شوفاژ برگشتی مخزن و جایی که گرمای کمتری دارد نصب گردد.

اگر جنس لوله برگشتی از جنس پلی پروپیلن باشد چون لوله غیر فلزی و ضخامت آن بیشتر است لذا نصب ترموستات نوع جداری در آن جواب نخواهد داد لذا با نصب یک سه راهی جوشی ناف ” ½ ترموستات آگوستات در آن نصب گردد.

(یک مورد مطابق تصویر شماره 1 پیوست، ترموستات آن از نوع جداری به نوع آگوستات عوض گردید که در عمل به علت تماس مستقیم سنسور با آب نسبت به نوع جداری از کارایی بالایی برخوردار است).

اگر لوله برگشت آب گرم سیستم شوفاژ یکی از واحدهای مسکونی ساختمان در حالت سیفونی باشد نصب ترموستات پمپ سیرکوله در خط برگشت آب رادیاتورها الزامی است. در این مورد محل نصب ترموستات در جایی انتخاب گردد که از گرمای دیگ دور بوده و در مسیر جریان هوای ورودی به موتورخانه باشد.

در این حالت بهتر است ترموستات پمپ سیرکوله در یکی از مسیرهای برگشتی آب رادیاتورها که با کلکتور یا لوله رفت اتصال فلزی نداشته و از حرارت دیگ بدور باشد انتخاب گردد. اگر جنس لوله برگشتی محل انتخاب شده از جنس پلی پروپیلن باشد، پیشنهاد میگردد مطابق روش بند ۱-۱-۱ اقدام گردد.

۲- موقعیت مناسب برای نصب ترموستات پمپ برگشت آب گرم مصرفی: ترموستات پمپ برگشتی آب گرم مصرفی که بر روی لوله برگشت آب گرم مصرفی و معمولاً در لوله نزدیک الکتروموتور نصب میگردد.

این ترموستات نیز کم و بیش با مشکلاتی مشابه ترموستات پمپ سیرکوله در موتورخانه ها مواجه می باشد. ضمن اینکه در اکثر این مواقع به علت نصب پمپ سیرکوله در نقاط بالاتر از کف موتورخانه، به علت گرمتر بودن هوای نقاط بالایی موتورخانه، به علت سوختگی پیاپی الکتروموتور در نهایت از مدار بهره برداری خارج میگردد.

در این خصوص نیز با جابجایی محل نصب ترموستات مشکل اختلال در کارکرد سیستم برطرف خواهد شد. برای تعیین موقعیت مناسب برای نصب ترموستات پمپ برگشت آب گرم مصرفی، پیشنهاد میگردد مطابق بند ۱-۲ اقدام گردد.

ضمن اینکه در مواردی ممکن است محل نصب ترموستات را در مدخل ورودی لوله آب گرم برگشتی به داخل موتورخانه و یا حتی در خارج از موتورخانه انتخاب نماییم.